Laurien Zwaans

Voor Wad hoort Wad

Bouwen met, voor en door het wadden ecosysteem, een onderzoek naar wederkerige architectuur door het maken van Wad-werken.

 

Twee keer per dag verandert de Waddenzee van water-landschap naar land-landschap. Ik hou van het Wad en als fervent zeiler geniet ik van de schoonheid van het Wad.  

Voor Wad hoort Wad toont een visie op natuur-inclusief bouwen met- en door het wadden-ecosysteem. Vanwege de stijgende zeespiegel zullen deze waterecosystemen in de toekomst steeds kwetsbaarder worden. De huidige manier van ontwerpen en bouwen kijkt onvoldoende naar de interactie tussen architectuur en het waterecosysteem als architectonische context. 

Mijn visie op het bouwen in het Wad en mijn iteratieve ontwerpmethode hebben geleid tot het ontwerp van drie wad-werken die met elkaar verbonden zijn door een wadlooproute van Noord-Groningen naar Schiermonnikoog. De wad-werken zijn “experimenteer-tuinen” voor nieuwe samenwerkingen tussen mens, landschap en natuur. Ze stimuleren het wadden ecosysteem om de biodiversiteit te vergroten. De wadlooproute biedt mensen de mogelijkheid dit prachtige landschap en de wad-werken te beleven en hen van het dynamische wadden ecosysteem bewust te maken. 

De wad-werken zijn ontworpen in drie onderscheidende landschapstypes; kwelder, geul en wadplaat. Met deze wad-werken wil ik drie problemen aanpakken; het uitsterven van zeegrassen, het verdwijnen van mosselbanken en afname van de kwelder landschappen. Mijn onderzoek naar menselijke en natuurlijke bouwers, bouwwerken, -technieken en materialen in het Wad hebben de wad-werken gevormd. Ik laat mij inspireren door ‘biobouwers’ zoals mosselbanken, zeegrasvelden en kwelders. Voor de wad-werken heb ik materiaalproeven gedaan en nieuwe materialen ontwikkeld, zoals composiet van kokkelschelpen.  

Mijn ontwerpmethode biedt handvatten voor hoe we in de toekomst met- en voor waterecosystemen kunnen bouwen, wederkerigheid is de kern. Hierbij wordt de dynamiek van het landschap onderdeel van het ontwerp. Zo is architectuur in staat om landschap en natuur te verrijken en andersom kan natuur de architectuur helpen vormen. Het gebruik van natuurlijke, lokale en bio-afbreekbare bouwmaterialen waarborgt deze vergankelijkheid. De wederkerige architectuur draagt zo bij aan het waterecosysteem: Voor Wad hoort Wad. 


Afstudeerdatum: 13 december 2022
Afstudeercommissie: Maartje Lammers (mentor), Machiel Spaan, Bart van der Salm
Toegevoegde leden tbv examen: Pnina Avidar, Dingeman Deijs