Kinke Nijland

The Act Of Living

Een dialoog tussen toerisme en leefbaarheid: Het verhaal van Venetië 

Dit afstudeerproject biedt een uitgebreid onderzoek naar de achteruitgang van de leefbaarheid van de UNESCO-werelderfgoedstad: Venetië. Het werpt licht op de dichotomie tussen leefbaarheid en (over)toerisme, en stelt een nieuw perspectief voor Venetië dat in de afgelopen 20 jaar een enorme transformatie heeft ondergaan van een leefbare stad voor de lokale bevolking naar een scenografie voor toeristen. 

Het perspectief moet veranderen, toerisme zoals we dat voor de pandemie beoefenden - en nu het toerisme weer op gang is gekomen - past niet meer bij deze tijd. Het is niet duurzaam om toerisme alleen als een economische hulpbron te gebruiken. Het gaat ten koste van de leefbare plekken op aarde.  

In dit afstudeerproject is uitvoerig ingegaan op de relatie tussen toerisme en leefbaarheid. De algemene strategie komt voort uit een grondig onderzoek van het verleden, het heden en de toekomst. Dat leidde tot de conclusie dat Venetië gevangen zit tussen een ideaal verleden en een objectieve realiteit. En om Venetië van een scenografie voor toeristen te laten evolueren naar een leefbare stad, moet er een nieuw script voor leefbaarheid worden geschreven. Het doel van het project is dan ook om de leefbaarheid te verbeteren. Het stelt een nieuwe manier van leven voor:  The Act Of Living. 

De strategie impliceert een verschuiving van het perspectief van toerisme naar culturele productie. Om deze verschuiving te bereiken wordt allereerst het centro storico gezien als onderdeel van een groter geheel: de hele regio/gemeente. Ten tweede worden de bestaande elementen die er al zijn, onderzocht en versterkt. Ten derde wordt een gelaagd voorstel gedaan dat bestaat uit verhaallijnen door de stad die met elkaar verbonden zijn door handelingen, elk met een eigen acteur en ontwerpvoorstel. Toch zijn ze met elkaar verbonden en verhogen ze samen de kwaliteit van het leven.  

In het algemeen wordt gekozen voor een combinatie van het verleggen van de focus van toerisme naar culturele productie, het reguleren van de massa, het creëren van nieuwe bestemmingen voor - duurzaam - toerisme en bovenal het ontwerpen van een leefbare buurt voor de lokale bevolking. De ontwerpvoorstellen zijn gebaseerd op het huidige/voorgestelde beleid en de genius loci van Venetië.  

Samenvattend is het duidelijk dat overtoerisme het gevolg is van het huidige beleid. En ik geloof dat wij als stedenbouwkundigen, politici, burgers: de bedreiging van het toerisme voor de leefbaarheid van steden serieus moeten nemen. Daarom heeft in The Act Of Living iedere actor zijn eigen rol en verantwoordelijkheid. Als toerist, als inwoner of als nieuwe reiziger: in dit nieuwe verhaal kunnen we een ander perspectief laten zien dat ons doet geloven in de toekomst van Venetië! 

Afstudeerdatum: 22 september 2021
Afstudeercommissie: Hiroki Matsuura (mentor), Harry Abels, Nancy van Asseldonk
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Riëtte Bosch, Martin Aarts