Tessa Laarman
- Contact
- LinkedIn
Onlosmakelijk Verbonden
Anders boeren we samen?
Landbouw is een van de manieren waarop de mens haar plek inneemt in het ecosysteem. De afgelopen decennia is de Nederlandse landbouwsector gegroeid tot een miljoenenindustrie. Schaalvergroting en intensivering hebben niet alleen een grote impact op de sector maar ook op het landschap en haar natuurlijke systemen.
Het bestuur van ons land heeft, in verschillende samenstellingen, laten zien dat het enkel met technische voorwaarden en regels kan komen voor de landbouwtransitie. Echter wat nodig is, is een visie voor langere termijn, een stip op de horizon. Het project Onlosmakelijk Verbonden laat de weg zien naar een collectieve landbouwtransitie.
Mijn persoonlijke fascinatie ligt bij de verbinding van mens en natuur. Hieruit is mijn afstudeeropgave ontstaan, de centrale vraag daarbij luidt: ‘Hoe kan de landbouwtransitie het landschap versterken en een hernieuwde relatie met haar gebruikers en inwoners aangaan?’
Dankzij onderzoek, ervaringen en gesprekken met boeren en andere organisaties ontstaan er drie principes voor de landbouwtransitie: water- en bodemsturend, regeneratief en vanuit het collectief. De randvoorwaarden voor een nieuwe of verbeterde vorm van landbouw. De Eemvallei, onderdeel van de provincie Utrecht, vormde een proeftuin voor een landschappelijke en ruimtelijke benadering van de landbouwtransitie. Door het inzetten op de kwaliteiten van de verschillende landschapstypen wordt het natuurlijk gradiënt van het landschap hersteld. Vier typen boeren met nieuwe of andere vormen van landbouw worden geïntroduceerd.
Met een holistische benadering is inzichtelijk gemaakt hoe ons landschap is geketend in een systeem van geld, politiek en macht. Echter presenteert het plan zich als lonkend perspectief wat natuur en landbouw verbindt en hiermee de relatie tussen mens en natuur aanspreekt. Het plan laat ziet dat alle ruimtelijke opgaven integraal bekeken moeten worden. Met de ingrepen vergroot de veerkracht van zowel het natuurlijke als het agrarische systeem. Daarnaast dient het plan als leidraad en inspiratie voor verdere ontwikkeling en toekomstige visie voor het landelijk gebied en de landbouwtransitie. De relatie tussen mens, natuur en landbouw is een symbiose die de basis vormt van ons landschap. Het project benadrukt dat natuur en landbouw niet los van elkaar kunnen worden gezien.
Afstudeerdatum: 4 december 2024
Afstudeercommissie: Roel van Gerwen (mentor), Ziega van den Berk, Pieter Veen
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Marieke Timmermans, Remco van der Togt