Stefanie Krietemeijer

B.I.E.B

Baas In Eigen Buik - een centrum voor verantwoordelijke voortplanting & kennis rondom het onderwerp

Een ongewenste zwangerschap is van alle tijden. In de jaren '70 vochten vrouwen voor het schrappen van abortus uit het wetboek van strafrecht. Tot op de dag van vandaag blijft abortus daar echter vermeld staan. Hoewel het inmiddels legaal is, wordt het juridisch nog altijd niet gelijkgesteld aan reguliere medische procedures. Abortus valt buiten de gebruikelijke zorgstructuren en heeft geen gebouw dat speciaal is ontworpen voor deze ingreep. De abortusklinieken in Nederland, anno 2025, bevinden zich allemaal in bestaande gebouwen. Dit betekent dat iedere kliniek zich heeft moeten aanpassen aan een reeds aanwezige ruimte en locatie. Een gebouw voor een ingreep die beladen is met uiteenlopende emoties (verlies, schaamte, opluchting) en meningen (voor, tegen, moord, baas over eigen lichaam). Dit verdient een grondig onderzoek naar de architectuur, de ruimtelijke ervaring en de positie van een dergelijke kliniek in de stad en de samenleving.

Er wordt voortdurend gediscussieerd over het recht op abortus, wat een bredere discussie over de kliniek als plek, gebouw en functie in de samenleving in de weg staat. In mijn afstudeerproject onderzoek ik zowel de huidige werking en vormgeving van abortusklinieken als de emotionele en ruimtelijke aspecten van een bezoek aan zo'n kliniek. Het is tijd voor een eigen gebouw, een eigen typologie en een specifieke plaats in de stad.

Ik noem mijn ontwerp ‘een centrum voor bewuste en verantwoorde voortplanting’. Het is een toegankelijke en uitnodigende plek, gelegen op een drukke locatie in Amsterdam, die laagdrempelig te betreden is. De abortuskliniek wordt uitgebreid met programma rond voortplanting en seksualiteit, zoals preventie, sterilisatie, kennisdeling en voorlichting. Het taboe rondom abortus is groot en voor veel mensen is een bezoek aan de kliniek een vaak eenmalige en discrete ervaring. Daarom is de grens tussen openbaar, publiek en privé op deze nieuwe plek van groot belang.

De grenzen van mijn ontwerp zijn flexibel, zodat het gebouw op verschillende manieren benaderd en gebruikt kan worden, zowel door degenen die de kliniek bezoeken als door voorbijgangers en omwonenden. Door het inzetten van ‘muurschillen’ ontstaan er gangen, pleinen, hoven, paviljoens en groen, daarmee creëer ik plekken die dynamisch, beschut en intiem aanvoelen. De muurschillen zijn zo gepositioneerd dat je geleidelijk van een drukke, publieke omgeving naar een rustige privé ruimte gaat. Het ontwerp fungeert niet alleen als kliniek, maar ook als een vertrager; een rustplek aan de drukke verkeersader van Amsterdam.

Afstudeerdatum: 30 september 2024
Afstudeercommissie: Ira Koers (mentor), Uri Gilad, Lorien Beijaert, Arna Mačkić
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Micha de Haas, Freyke Hartemink