Reinier A. Gramsma

Vloeiend Veluwe

Restauratie van Nederland’s Grootste Grondwater Reservoir 


Het Veluwemassief is een gebied dat voor veel Nederlanders bekend is. Het staat niet alleen bekend als één van Nederlands grootste natuurgebieden, maar ook als een plek om te recreëren in de vorm van lange wandelingen over de heide. 

Een wat onderbelicht facet van de Veluwe zijn de heuvelflanken, die al eeuwenlang een reis van ontginning doormaken. Dit heeft geleid tot een cultuurhistorisch rijk beladen landschap van landgoederen, enkdorpen, beken en sprengen. 

Vandaag de dag zorgen globale klimaatveranderingen voor een steeds extremere dynamiek tussen momenten van water en van droogte. Het boerenlandschap met een gedegen vrees voor water, dat over de eeuwen heen zo zorgvuldig is ontwikkeld tot efficiënt productielandschap, staat ineens in een onhoudbare spagaat - wat de context vormt van dit project. 

Het markante aan deze gelaagde problematiek is echter niet dat het plotseling opsteekt in de vorm van een hoosbui of dat het onderdeel is van een kwestie die speelt op globale schaal. De spagaat waarin het landschap zich bevindt is juist doordat het door mensen is gemaakt, ook door mensen weer op te lossen. 

De oplossing zit hem in een grotere grondwaterbel, een watersysteem dat is ingericht op instandhouding van dit waterreservoir en een landschap vol groene elementen en een duurzaam sociaal weefsel. Het landschap is dan beter bestand tegen de extremere grillen van veranderende seizoenen, in zowel tijden van een overvloed (en overlast) van water, als in tijden van gebreken en droogte.  

De menselijke hand in de vele aspecten van deze problematiek maakt het tot een grootschalig restauratieproject, meer dan dat er iets vanuit het niets moet worden gecreëerd. En wat mij betreft geeft restaureren weer aanleiding en kans om de goede en mooie dingen uit het verleden een nieuwe toekomst te geven. 


Afstudeerdatum: 18 december 2024
Afstudeercommissie: David Kloet (mentor), Vibeke Gieskes, Paul de Kort 
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Kim Kool, Saline Verhoeven