Ayla Azizova

Space of Coexistence

Ruimte voor co-existentie

Informele markt als instrument voor vredesopbouw

In een tijdperk van vele geopolitieke conflicten hebben architecten een belangrijke, maar vaak onderbelichte rol als vredestichters. Space of Coexistence: Informal Market as a Peacebuilding Tool onderzoekt hoe ruimtelijke ingrepen het vertrouwen kunnen herstellen, de dialoog kunnen bevorderen en vreedzame interacties tussen conflictueuze samenlevingen kunnen versterken.

Dit project richt zich op gebieden die getroffen zijn door zogenaamde bevroren conflicten, die al jarenlang onopgelost blijven en daardoor in stilte diepere verdeeldheid tussen samenlevingen creëren en het risico op toekomstige escalaties vergroten. Het doel van dit project is om ruimte te creëren die dient voor economische uitwisseling, Trade before Trust, maar ook een verborgen doel heeft: vreedzame co-existentie. Door het concept van de grens te herdefiniëren van een scheiding naar een verbinding, helpt het ontwerp om verdeeldheid te helen en de dialoog tussen tegenstrijdige gemeenschappen te bevorderen.

Het project gebruikt het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan in Nagorno-Karabach als model voor een bredere toepassing. De kern van het voorstel is om de voormalige informele markt in de stad Sadakhlo in Georgië, waar Armeniërs en Azerbeidzjanen ooit vreedzaam handel dreven, nieuw leven in te blazen. Helaas werd de markt in 2006 onder politieke druk gesloten, maar hij vormde niettemin een zeldzaam bewijs van co-ëxistentie ondanks het aanhoudende conflict. De heropleving ervan wordt een ruimtelijke daad van verzoening.

Design fungeert hier als een flexibele, door gebruikers gestuurde architectuur in plaats van een vaste ruimtelijke oplossing. De informele markt functioneert zonder vooraf bepaalde assen of formele grenzen. In plaats daarvan wordt deze gevormd door het bestaande landschap – boomkruinen, hekken, vervallen muren en overgebleven infrastructuur fungeren als zwaartepunten voor informele handel. Deze elementen genereren verschillende ruimtelijke handelsscenario's, zoals kiosken, smokkelgangen en tijdelijke kraampjes gebouwd van schanskorven, houten pallets of hooibergen. Het dak ontstaat als een lappendeken boven de menselijke projectie en benadrukt de dynamische en adaptieve ruimtelijke ervaring.

Deze benadering positioneert handel als een culturele brug. Architectuur wordt een instrument voor vredesopbouw van onderaf, waarmee gemeenschappen hun eigen gedeelde ruimtes kunnen bouwen. Het ontwerp dient als een handleiding, waarmee gebruikers elementen naar behoefte kunnen samenstellen en weer uit elkaar halen, waardoor een gevoel van eigenheid en aanpassingsvermogen wordt benadrukt.

Space of Coexistence stelt architectuur niet voor als een monument, maar als een levend kader voor dialoog, waar neutraliteit, landschap en menselijke activiteit samensmelten tot een instrument voor langdurige verzoening.

Afstudeerdatum: 29 oktober 2024 
Afstudeercommissie: Marc Schoonderbeek (mentor), Felix Madrazo † (mentor), Arjen Oosterman, Theo Deutinger
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Raul Corrêa-Smith, Ameneh Solati 
Extern advies: Vibeke Gieskes