Ianthe Tang

Van Kwetsbaar tot Weerbaar

Een vernieuwende woonvorm voor de gesloten Jeugdzorg 

‘’Kwetsbaren opsluiten onder het mom van zorg is één van de grootste denkfouten geweest die is gemaakt.’’ 
Nando, ervaringsdeskundige gesloten jeugdzorg.  

Februari 2022 en ruim 134.000 handtekeningen verder. De vele misstanden hebben na jaren de nodige én bovenal terechte aandacht gekregen binnen de politiek en media om het beëindigen van de gesloten jeugdzorg in gang te zetten. Hoognodig, want de problematieken gaan ten koste van de zorg en ontwikkeling van honderden kwetsbare, onschuldige jongeren. Een proces die vandaag de dag nog altijd een grote maatschappelijke relevantie draagt. Dit vraagt om het introduceren van een alternatieve woonvorm. 

Voor kwetsbare jongeren die niet thuis kunnen opgroeien is daarom een binnenstedelijke vernieuwende woonvorm geïntroduceerd waar zij in verbinding met de maatschappij op een zo alledaags mogelijke manier kunnen opgroeien en ontwikkelen. Van beschermd begeleid wonen voor jongeren tussen 12 en 18 jaar naar zelfstandig wonen in groepsvorm voor jong-volwassenen tot 27 jaar als onderdeel van de nazorg. Het doorstromen binnen eenzelfde gebouw in een omgeving en netwerk die ze al bekend is biedt hen een woonperspectief voor de langere termijn en laat de overgang tot de maatschappij geleidelijker plaatsvinden. Een plek die in essentie ontworpen is vanuit de belangen en behoeftes van de jongeren. Met een kwetsbaar verleden stappen ze een ruimte binnen die hen begeleidt naar een weerbare, zelfstandige toekomst.  

Het super-woonpalazzo fungeert daarbij als dragende gebouwtypologie. Een moderne vertaling op een klassiek palazzo. Een uiterst geschikte vormentaal vanwege het beschermde karakter zónder de verbinding met zijn omgeving te verliezen. Dit door een geïntegreerd publiek-maatschappelijk zorgprogramma dat grenst aan de openbare dorpsstraat dwars door het gebouw heen. De grootschaligheid op gebouw-niveau is een reactie op het robuuste karakter van de omliggende bouwblokken in het dorp Kadijken, de locatie van de opgave. Binnen dit palazzo bevinden zich vervolgens verkleinde palazzi op woning-niveau om aansluiting te geven op de wens voor kleinschalige woonvormen. Het palazzo in zijn totaliteit vormt op die manier weer een dorp op zichzelf. Vanuit de centrale oriëntatie van de gebouwtypologie ligt in de kern het gewicht van de gedeelde ruimte die geleidelijk overgaat naar een kleinere eenheid tot uiteindelijk het individuele privédomein van de jongere in de buitenste ring van het gebouw. Dé plek waar de jongere zijn dag begint en afsluit met het uitzicht over de stad.  

Zijn toekomst.

Afstudeerdatum: 13 mei 2024
Afstudeercommissie: Jan Peter Wingender (mentor), Gus Tielens, Ira Koers
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Jolijn Valk, Geurt Holdijk