Arthur van der Laaken

RE-Industriële Stad

Scenario voor een postfossiele industriële samenleving

De relatie tussen zware industrie en de leefomgeving is in Nederland problematisch. De toekomst van de industrie staat hier onder steeds hogere druk, door toenemende maatschappelijke zorgen over gezondheid en klimaat. Toch kunnen we ook niet zonder industrie; essentiële goederen en werkgelegenheid zijn niet weg te denken uit onze samenleving.  

In mijn afstudeerproject heb ik onderzocht hoe industrie in Nederland een volwaardige plaats in kan nemen. Ik ga uit van een postfossiele toekomst waar we minder energie en grondstoffen beschikbaar hebben dan nu. Daarin zijn werkgelegenheid, economische activiteit, welzijn en ecologie in het plan geen concurrerende, maar juist samenwerkende krachten die elkaar versterken. Bestaande industriecomplexen bieden vaak unieke en aantrekkelijke mogelijkheden om stad en industrie opnieuw samen te brengen. Een postfossiele industriestad heeft in mijn plan een eigen logica en levert een totaal nieuwe stedelijke typologie en morfologie op: de RE-Industriële Stad.  

Deze postfossiele industriestad vormt een lokale biotoop van samenwerkende processen. Er zijn minder directe relaties met de andere kant van de wereld, maar er is meer verwevenheid binnen de regio. In de RE-Industriële Stad worden afstanden beperkt tot een minimum waarbinnen de beoogde doelen te voet en per fiets bereikbaar zijn. Goederen worden binnen de stad per microtransport verplaatst. Er wordt zoveel mogelijk uitgegaan van bestaande bouwstructuren om grondstoffen te besparen en de identiteit te versterken. Daarbij worden oorspronkelijke ecologische en landschappelijke structuren zoveel mogelijk hersteld en als uitgangspunt genomen.  

De RE-Industriële Stad gaat niet uit van economische groei maar van een circulatie van diensten en goederen. Ik heb de principes van een circulaire economie vertaald naar 4 ruimtelijke bouwstenen voor de stad: Creatief, Dienstverlenend, Constructief en Materiaal (grondstoffen en energie). Met de bouwstenen en uitgangspunten voor een RE-Industriële Stad heb ik een stedenbouwkundig plan gemaakt voor Tata Steel en Velsen-Noord. Het recyclen van staal geeft hierin aanleiding voor de ontwikkeling van een springlevende industriestad waar in een nieuwe samenhang wordt gewerkt, gewoond en gerecreëerd.


Afstudeerdatum: 19 februari 2024
Afstudeercommissie: Martin Probst  (mentor), Tess Broekmans, Merten Nefs
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Pieter Jannink, Andreas Mulder