Sanne Janssen

Sanne Janssen

Opleiding
Landschapsarchitectuur
Lichting
2022
E-mail
smjanssen1@gmail.com

MIJN-plek


Parkstad is het enige stedelijke krimpgebied van Nederland met daarbij alle bijbehorende problemen, zoals armoede, hoge werkeloosheid en hoge criminaliteit. Al tientallen jaren probeert de regio haar imago te verbeteren, door ondoordachte oplossingen op korte termijn. Zo ontstaat er een regio vol met postzegelplannen waarbij de ware identiteit wordt gemaskeerd en weggewerkt.  

De regio Parkstad stond voorheen bekend als de Oostelijke Mijnstreek en vormde met haar tien mijnen ooit de grootste industrie van Nederland. De velen breuken in het landschap zorgde ervoor dat de steenkool makkelijk gewonnen kon worden. De mijnen zorgde voor een welvarende regio die mensen uit heel Nederland en buitenland aantrok met de goedbetaalde werkgelegenheid.  

In de jaren ’60 kwam er echter een einde aan de droom van het ‘Zwarte Goud’, de mijnen gingen sluiten. Binnen enkele jaren was alles gesloopt en daarmee werd ook de bijbehorende ‘Koempelcultuur’ gesloopt. Er waren weinig alternatieven banen en de regio raakte in een neerwaartse spiraal. De regio raakte door de sluiting en sloop in een diepe rouw. Het stijgende mijnwater van de laatste jaren zorgt ervoor dat we deze rouw en het afzien van actie niet langer kunnen laten voor wat het is.

De zilverzandgroeve ten zuiden van de Brunssummerheide vormt een knooppunt en uitkomst voor de regio in rouw. Het radicale litteken van de groeve is de basis voor het ervaren van verschillende emoties in  het landschap die de rouwverwerking ten goede komt. Een bruggenstelsel zorgt voor verbinding en refereert aan het onzichtbare mijngangenstelsel. Door het stijgende mijnwater zal de groeve de komende 40 jaar vollopen met grondwater. Het bruggenstelsel zal gedeeltelijk, door de jaren heen, verdwijnen in dit stijgende waterniveau, zoals herinneringen vervagen tijdens rouw.  

Op de MIJN-plek komen alle lagen van de voormalige en toekomstige identiteit van Parkstad samen. De mijnsteenberg wordt zichtbaarder gemaakt, het padenstelsel verwijst naar de mijnsporen en de nieuwe gebouwen vormen een herinnering aan de oude mijngebouwen en schachtlocatie. Het kenmerkende exploitatie-verleden van de steenkool en het zilverzand komt hier samen. Het terrein verandert ook door de tijd, gedeeltes raken langzaam meer volgegroeid met beplanting en het zilverzand zal verwaaien en elk jaar weer, via de bestaande zandverdeler, weer opgehoopt worden. Door de tijd veranderd de plek, net als het verdriet en het verlies van de inwoners van Parkstad zal verzachten.  

De MIJN-plek zorgt ook voor een nieuwe identiteit voor Parkstad door een nieuwe vorm van exploitatie. Door het mijnwater kan warmte gewonnen worden en de diepe plassen van de groeve zorgt voor een constante koude bron, hierdoor kan er op een nieuwe en groene manier energie gewonnen worden. Het koelbassin zorgt ervoor dat warm water veilig terug gestort kan worden op de plassen en de zonneboiler, die gebruik maakt van de zwarte mijnsteenberg, warmt afgekoeld water op, voordat het terug de mijngangen in gaat. De energiewinning verbindt beide vormen van exploitatie van deze locatie en vormt daarmee een nieuwe kracht en identiteit voor Parkstad.
 

 

Afstudeerdatum: 12 juli 2022
Afstudeercommissie: Thijs de Zeeuw (mentor), Yttje Feddes, Marc Nolden
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Bram Breedveld, Jan Maas

Terug naar lijst
Delen