Esther Bentvelsen

Nieuwe Horizon van Amsterdam

Het daklandschap als ontsloten ruimte

Mijn fascinatie is de Hollandse wolkenlucht: een voortdurend veranderend wolkenlandschap wat door  de vlakheid van de polders op de voorgrond treedt en het Hollandse landschap karakteriseert. Onze beroemde wolkenlucht dient al jaren als grote inspiratiebron voor Hollandse schilders. Zo heeft de wolkenlucht in de schilderijen van Jacob van Ruisdael de hoofdrol: een lage en verre horizon wat de suggestie geeft van haast onbegrensde ruimte met een doorgaans belichte wolkenhemel. Ik wil de Amsterdammers de wolkenlucht geven waar de Hollandse schilders van droomde.  

Door de toenemende drukte in de binnenstad van Amsterdam dreigt de openbare ruimte onhoudbaar te worden. Mijn doel van het project is om de stad te verrijken door een nieuwe dimensie te geven aan de openbare ruimte. De oude binnenstad als een basement waarboven zich een nieuwe wereld vormt met de bewoners van Amsterdam als gebruiker. Het geeft een extra belevenis aan de binnenstad waarbij het speelse en vrije karakter van Amsterdam benadrukt wordt. Een nieuw verbeterd Amsterdams peil: een plek van gemeenschappelijke verbondenheid, dat de nodige visuele en akoestische rust biedt. Een plek waar je je heel even aan de realiteit en drukte kan onttrekken en dat een verrijkend beeld geeft van Amsterdam. 

Dit wil ik doen door het creëren van kwalitatieve ‘lege plekken’ die deels verzonken liggen in het bestaande daklandschap, waarbij de historische hoogteaccenten zichtbaar blijven en de wolkenlucht de hoofdrol krijgt. Deze plateau’s hebben de nodige afstand tot de bestaande gevellijn waardoor het karakteristieke straatbeeld behouden blijft. Ook worden ze toegepast op plekken waar de belemmering van het daglicht voor de onderliggende bebouwing minimaal is en worden ze onderlig per bouwblok verbonden. Door vloeiende landschappelijke bewegingen dragen ze één vormentaal. De plateau’s bieden ervaringen die alleen op de 20 meter hoogte te beleven zijn, zoals het zitten in de kruin van een boom of het bijna kunnen aanraken van dertiende-eeuwse kerktorens. Een glazen balustrade beweegt mee met het vlak en buigt zich naar binnen toe op plekken waar er behoefte is aan privacy of meer akoestische rust. 

Naast de kwaliteit van de Hollandse wolkenlucht ga ik ook andere waarde toevoegen: extra oppervlak door leegstaande zolderverdiepingen toegankelijk te maken, waardevermeerdering van de woningen door extra buitenruimte, energieopbrengst door zonnepanelen en nesteling van de gierzwaluw en meervleermuis. 

Comfort voor iedere bewoner staat centraal. Trappen met een minimale loopafstand van woning het plateau die als lange slierten zich verankeren aan de bestaande bebouwing en constructie. Bestaande liftkernen worden ingezet en landen evenals de trappen midden op het plateau. Met behulp van een constructeur heb ik een constructieprincipe ontwikkeld wat een zo dun mogelijk plateau oplevert en de nodige stabiliteit geeft. Eenvoud in de uitwerking en materialisatie is hier van groot belang; de focus ligt op de wolkenlucht en de historische accenten waarbij de witte plateau’s dienen als canvas. De veelvoud zorgt voor de verlenging van het zichtveld: een nieuwe horizon van Amsterdam met de Hollandse wolkenlucht in de hoofdrol.  


 

Afstudeerdatum: 7 juni 2022
Afstudeercommissie: Rob Hootsmans (mentor), Kamiel Klaasse, Ronald Rietveld 
Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Wouter Kroeze, Dafne Wiegers