Lejla Duran

Lejla Duran

Opleiding
Architectuur
Lichting
2021
E-mail
lejladuran@gmail.com

Dom Kulture Dobrinja

Een nieuwe functie voor cultuurhuizen
 

In de jaren vijftig speelden cultuurhuizen een grote rol in de ontwikkeling van de naoorlogse samenleving. De Tweede Wereldoorlog had de culturele ontwikkeling van veel mensen verstoord. De culturele huizen werden toen, samen met de plaatselijke gemeenschappen en scholen, de belangrijkste centra voor de ontwikkeling van het sociale, culturele, artistieke en educatieve leven in de stad. 

 Na de ineenstorting van het voormalige Joegoslavië door de oorlog in 1991-95, hielden de meeste cultuurhuizen op te bestaan. De laatste jaren bestaan er geen specifieke culturele toekomstvisies meer in Bosnië en Herzegovina, en zijn er nog maar een paar huizen in Sarajevo die volledig cultureel georiënteerd zijn. Het voelt alsof de laatste 50 jaar van culturele verlichting en emancipatie zijn uitgewist en het land helemaal opnieuw moet beginnen. 
 
Pierre Bourdieu stelde dat er een opvoedingscyclus is die terugkomt in de opvoeding binnen het gezin, in de institutionele opvoeding en de diffuse opvoeding. Als een deel van deze cyclus ontbreekt, is de educatieve intwikkeling van een persoon niet volledig. Een van de belangrijkste middelen om emancipatie te bereiken is via cultuur. Meestal wordt diffuus onderwijs gegeven in culturele instellingen zoals de huizen van cultuur, omdat deze open en toegankelijk moeten zijn voor iedereen.

Met de cultuurhuizen uit het onderzochte ex-Joegoslavië als belangrijkste inspiratiebron, is gekeken naar wat er vandaag de dag beter zou kunnen. Zo werd Dom Kulture Dobrinja geboren, het nieuwe hart van Dobrinja, een wijk in Sarajevo. De wijk werd gebouwd in 1984 maar heeft door de oorlog in de jaren '90 nooit de kans gekregen om zich cultureel te ontwikkelen. Door haar centrale ligging is Dom Kulture Dobrinja de magneet van de buurt, de plek waar mensen in het weekend of door de weeks naar toe gaan.  

Het gebouw bestaat uit drie niveaus die elk een type openbare ruimte vertegenwoordigen:
-kruispunt - het café, de marktruimte, gezonde veroudering en workshopruimte,
-agora - het belangrijkste amfitheater, en
-plein - de open studieruimte met een panoramisch uitzicht over Dobrinja.

Het gebouw is zo ontworpen dat de functies die overeenkomsten vertonen in ruimtelijke kwaliteiten, multifunctioneel gebruikt kunnen worden op verschillende momenten van de dag. Zo kunnen de ouderen van de healthy aging op de kinderen in de dagopvang passen, of kan de werkplaats worden omgetoverd tot oefenruimte voor lokale bands. Door dit multifunctionele gebruik kan het gebouw open zijn van 8 uur 's morgens tot 11 uur 's avonds en moet het een veilig gevoel geven aan de mensen in de buurt. Hoe opener de functies zijn, hoe meer glas ze hebben. 

Er is een sterke band tussen de bezoekers van het gebouw en de omgeving. De begane grond is omgeven door een park waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, even pauze kunnen houden of kennis kunnen delen. Op de eerste verdieping maakt het balkon een verbinding met de bestaande bouwblokken rondom, net als het panoramauitzicht op de tweede verdieping. Het groene daklandschap zorgt voor een mooi uitzicht op het gebouw vanuit de omliggende woongebouwen. 

Na 30 jaar straalt Dobrinja weer met een stralend licht - Dom Kulture Dobrinja! 

 

Afstudeerdatum: 16 december 2020
Afstudeercommissie:
Wouter Kroeze (mentor), Saša Rađenović en Yttje Feddes.
Toegevoegde leden t.b.v. het examen:
Albert Herder en Erik Wiersema.

Terug naar lijst
Delen