Martijn Veenstra

METROPOOLSTAD AMSTERDAM – BEREIKBAAR VOOR IEDEREEN

Als we het stedelijke weefsel van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) als een stad beschouwen, en het vervoerssysteem van de MRA ook als een systeem beschouwen, dan zien we een koppeling ontstaan tussen bereikbaarheid en betaalbaarheid van de woningbouwopgave. Onderzoek toont aan dat sociale segregatie gerelateerd is aan bereikbaarheid: mensen met lage inkomens wonen vaker buiten de stad en omdat ze weinig reismogelijkheden of zeer lange reistijd hebben met het openbaar vervoer, hebben ze ook een achterstand in hun daily urban system.

Hoewel de gemeente Amsterdam inzet op het bouwen van meer betaalbare woningen in de stad blijft bovengeschetst probleem aan de orde. Interessanter is het om te kijken of de nieuw te bouwen woningen bij kunnen dragen aan een oplossing op systeemniveau, waardoor er een ander netwerk ontstaat. Hiervoor moet de sprong worden gemaakt van een monocentrische hoofdstad naar een polycentrische netwerkstad. Door een dergelijke systeemsprong worden bestaande woningen die momenteel zeer slecht bereikbaar zijn met het openbaar opeens beter bereikbaar en daardoor worden deze plekken aantrekkelijker. Bewoners krijgen daardoor overal meer keuzevrijheid in waar zij zich willen huisvesten.

Zaandam, de stad die als casus diende, laat al zien dat de bestaande woningen in combinatie met nieuwe woningen niet alleen kwaliteit toevoegen aan de stad, maar ook massa creëren om nieuwe en bestaande lijnen met elkaar te verbinden in het regionale netwerk. Zo ontstaat er een metro-plus netwerk. Door meer stoptreinen in te zetten wordt het landelijk treinnetwerk verbonden met de wijk en de stad.

Binnen de huidige stedelijk structuur zijn er voldoende mogelijkheden om een mooie polycentrische metropoolstad te maken. De verschillende kernen functioneren er afzonderlijk van elkaar en hebben een eigen identiteit en ontwikkelsnelheid. Tegelijkertijd vullen ze elkaar aan door de functie in het netwerk en een gelijkwaardige plek in het vervoerssysteem, waardoor de stad bereikbaar is voor iedereen. Bovendien blijft de huidige nabijheid van het landschap een belangrijke kwaliteit in de metropoolstad.

OVER MIJ
Van nature ben ik een verbinder: in het dagelijks leven, maar ook binnen het vak van stedenbouwkunde. Dit is dan ook iets wat u zult zien terugkomen in mijn manier van werken en in mijn ontwerp.

Ontwerpen is voor mij een middel dat invloed heeft op de ruimtelijke kwaliteit van onze leefomgeving. Wat me als verbinder interesseert zijn niet alleen de losse stedelijke ontwerpopgaves of thematische studies maar juist de invloed van het ontwerp op het Daily Urban System. Dit Daily Urban System is het gebied in en rond de stad, waar ons dagelijks woon-werkverkeer plaatsvindt. Daarmee ligt mijn expertise bij het verbinden van de verschillende opgaven en thema’s om zo op systeemniveau een verbetering tot stand te brengen.

De technieken van een ontwerpproces bestaan veelal uit analyseren, tekenen en inspireren, maar steeds meer zijn ook het onderzoeken en onderbouwen door middel van data een onderdeel hiervan. Wat mij inspireert is de combinatie van deze twee werkwijzen. We noemen dit ook wel evidence based design. Zo kan evidence based design nieuwe inzichten geven, relaties aantonen, de grootst gemeenschappelijke deler of juist de uitzondering op de regel aanwijzen. Ik zie het toevoegen van data als verrijking voor het ontwerpproces en niet als doel op zich. Hoe vaker we cyclus doorlopen van ontwerp naar reflectie en visa versa, des te mooier onze leefomgeving eruit komt te zien. Deze combinatie van creativiteit en technische onderbouwing past goed bij mij.

Tot slot wil ik u meegeven dat ik denk dat ontwerp en visie altijd nodig blijven om met durf en stoutmoedigheid vooruit te kijken naar de toekomst. Op deze manier kunnen we samen een mooiere, slimmere en inspirerende leefomgeving te maken!

Martijn Veenstra

Afstudeercommissie: John Westrik (mentor), Paul Gerretsen en Dirk Verhagen. Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Miranda Reitsma en Maud Aarts.