Anneke Sluijter-Jacobsen

Goud Waard

Bestaande kwaliteiten
Het verouderde woon-werkgebied de Waard, aan de Oostzijde van de Leidse binnenstad, zal de komende jaren gaan worden vernieuwd. De gemeente Leiden wenst het bedrijventerrein te ontwikkelen, met de nieuw aan te leggen ringweg als ontwikkel-as voor nieuwe en bestaande bedrijvigheid. Met dit plan komen het potentieel en de schoonheid van de Waard echter onvoldoende tot hun recht en wordt het gebied nog sterker van de omgeving geïsoleerd. Vanwege de strategische ligging in de regio, de nabijheid van het centrum en de aanwezigheid van vier bijzondere waterlijnen, kan het gebied uitgroeien tot een aantrekkelijke stadswijk. Daarom geeft Goud Waard de herontwikkeling van de Waard vorm vanuit de bestaande kwaliteiten, waarbij de noodzakelijke infrastructuurlijn benut wordt voor het behalen van deze ambitie.

Raamwerk
Om de potentie van het gebied vorm te geven is een strategisch raamwerk van lijnen ontwikkeld, waarin de ringweg wordt ingepast en benut voor de herontwikkeling van de Waard. Het ontwerp gaat uit van de vier omliggende waterwegen, die samen met de ringweg als lange lijnen in het gebied liggen en hem verankeren in de context. In het ontwerp worden de verschillende identiteiten van deze lange lijnen benut, om ze op verschillende schaalniveaus in het gebied in te passen en in te zetten als generator voor herontwikkeling. Een persoonlijke fascinatie voor de kracht van lange lijnen heeft daarbij als ruggengraat voor het ontwerp gefungeerd.

Stedelijk samenwonen
Met het raamwerk wordt ingezet op de transformatie van de Waard tot een aantrekkelijk water-woon-werk-milieu. Daarmee wordt het stedelijk gebied van Leiden uitgebreid en voegt de Waard iets unieks toe. Het ontwerp voor dit stedelijke milieu is tevens gefundeerd op de kwaliteiten van collectief ruimtegebruik in de Scandinavische stedenbouw. Het ‘stedelijk samenwonen’ van de Waard heeft vorm gekregen in een stedenbouwkundig patroon, waarin de overgang tussen publiek en privé heeft geleid tot een interessante gelaagdheid van collectiviteit. De overgang van de verschillende publieke lange lijnen naar het achterliggende woongebied leidt zo tot een variëteit aan openbare routes, semi-openbare hoven en collectieve/privétuinen.

Geleidelijke transformatie
Een strategisch programma van stedenbouwkundige spelregels, waarborgt samen met het raamwerk de geleidelijke transformatie van de Waard. Mettertijd zal de Waard zich zo ontwikkelen tot een aantrekkelijke Leidse stadswijk, met een unieke identiteit gebaseerd op de kwaliteiten van het gebied.