Jorryt Braaksma

.

Rijzend Land

De waddenkust kent een lange geschiedenis van landwinning. Al meer dan duizend jaar worden hoge kwelders bedijkt voor agrarisch gebruik. Door inklinking en de stijgende zeespiegel zijn deze polders onder zeeniveau komen te liggen. De oudste polders liggen al meer dan twee meter onder zeeniveau. Voor de waterschappen wordt het steeds moeilijker om deze gebieden droog en zoet te houden. De diepteligging heeft ook andere nadelen. Bij een dijkdoorbraak zijn de gevolgen groter bij een diepgelegen polder dan bij polders die boven zeeniveau gelegen zijn. Tijdens de watersnoodramp in 1953 waren er grote verschillen in het aantal dodelijke slachtoffers bij lage en hoger gelegen polders.

Rijzend Land is een strategie waarbij gezocht wordt naar duurzame oplossingen tegen verzilting, en voor kustveiligheid. Het is een strategie om laaggelegen polders op natuurlijke wijze, onder invloed van de getijdendynamiek, te laten opslibben tot boven de gemiddelde hoogwaterstand. Tijdens dit proces zullen in een relatief kort tijdsbestek (75-100 jaar), verschillende spectaculaire landschappen elkaar opvolgen. Iedere 25 jaar wordt het proces op een andere locatie langs de kust in werking gesteld bij een te laag gelegen gebied. Hierdoor kan men in één mensenleven alle stadia van de Waddenzee beleven, van wadden en geulen tot hoge kwelder. 

Als pilot is de oudste en diepstgelegen Dollardpolder uitgewerkt. Een overschot aan slib in het water van het Eems-Dollard estuarium zorgt voor ecologische problemen. Dit slib wordt gebruikt om de polder op te hogen. Hierdoor kan baggeren in het estuarium gereduceerd worden. De helderheid en de biologische productie zullen hierdoor toenemen wat de basis vormt van dit ecosysteem. 

De tracébepaling en vormgeving van nieuwe ringdijken en randen, geven aanleiding voor het creëren van een sterke ruimtelijke, functionele en cultuurhistorische verankering in haar context. Door het reguleren van getijden met een stormvloedkering, zal het opslibben sneller verlopen en kunnen de dijken lager gehouden worden. Op andere plekken ontstaan natuurlijke klifkusten. Deze blijven nadat het gebied weer opgeslibd is achter als relict in het landschap. Ze zijn een poëtische verwijzing naar het verleden en de toekomst van deze polders.