Genomineerd voor Archiprix 2013: Tara Steenvoorden

Foto: Joost Bataille

Gepubliceerd op

Tara Steenvoorden is een van de vier studenten die door de Academie is genomineerd voor deelname aan de prestigieuze Archiprix, de prijs voor het beste afstudeerproject van de Nederlandse ontwerpopleidingen die in juni wordt uitgereikt. Ze gooide hoge ogen met haar ontwerp voor een nationale balletschool in Amsterdam.


‘In de binnenstad van Amsterdam dient zich een stille kans aan: een uitzonderlijk groot gebouw met een rijke maar onzichtbare historische waarde komt vrij voor nieuw gebruik. De wortels van het pand liggen in de 17e eeuw als aan de nieuw aangelegde Prinsengracht een weeshuis verrijst. Twee binnenplaatsen, voor jongens en meisjes gescheiden, een lange bank tegen de voorgevel met een levendig tafereel van minnen met een schare kinderen.

Wanneer in 1825 de rechtbank haar intrek neemt verandert het open en toegankelijke karakter van het gebouw volkomen. Als Paleis van Justitie houdt het gebouw vooral afstand en verschanst het zich achter een statige gesloten gevel en zware beveiliging.

Na eeuwen van ontelbare aan- en verbouwingen ontstaat met het aanstaande vertrek van de rechtbank een mogelijkheid om het gebouw nieuw leven in te blazen waardoor het een nieuwe relatie met de stad kan krijgen. Het historisch geladen gebouw wordt in dit ontwerpplan getransformeerd tot een onderkomen voor jong danstalent, in de Nationale Balletschool.

Onderzoek naar de vele transformaties die het pand heeft doorgemaakt legde een 17e-eeuwse oerstructuur bloot: een grid met vaste maateenheden opgebouwd uit klassieke verhoudingen. Dit is met name zichtbaar in het rigide ritme van de gevelopeningen en het grondplan. Zorgvuldige analyse van de ruimtelijke mogelijkheden die deze structuur biedt, heeft in combinatie met de verwijdering van een aantal historisch niet-relevante en ruimtelijk minder interessante bouwdelen geleid tot een ontwerp voor de Nationale Balletschool.

Alle voorzieningen voor de school zijn in de eerste vier bouwlagen gesitueerd. Op de nieuwe zolder is ruimte gemaakt voor de woonverblijven van de kinderen. Uitgangspunt is niet het bestaande of het nieuwe te laten prevaleren, maar te kijken naar wat in de nieuwe situatie van waarde kan zijn. Een dialoog tussen behoud van het kwalitatieve bestaande en uit behoefte geboren nieuwbouw: een pas-de-deux.

Een proces van evenwichtige stappen, niet gevoed door een nostalgische wens voor conservering of de drang tot sloop, maken een gebouw rijk aan historie en tegelijk klaar voor de toekomst. Et l’ histoire se répete: in de zeventiende eeuw gebouwd als een huis voor wezen, in de 21e eeuw wederom een thuisbasis voor jonge mensen in Amsterdam.

....en wanneer ‘s avonds de binnenplaatsen oplichten en silhouetten dansen langs de gracht, wordt de balletschool een lantaarn in de stad, een levendig tafereel dat je in verwondering stil doet staan.

Archiprix
De Nederlandse ontwerpopleidingen nomineren jaarlijks hun beste afstudeerplannen voor deelname aan de prestigieuze Archiprix. Aankomend talent wordt vaak voor het eerst door Archiprix gepresenteerd. De prijsuitreiking vindt plaats in juni 2013 in het NAi in Rotterdam.

Delen